1. Dom i Otoczenie
Pomieszczenia (las habitaciones):
- el ascensor – winda
- el comedor – jadalnia
- el dormitorio – sypialnia
- el salón – salon
- la cocina – kuchnia
- el cuarto de baño – łazienka
- el jardín – ogród
- la calle – ulica
- dom – casa
- mieszkanie – apartamento (lub regionalnie piso)
- las – bosque
Położenie (la ubicación):
- a la derecha – na prawo
- a la izquierda – na lewo
- al lado (de) – obok
- dentro (de) – wewnątrz
- fuera (de) – na zewnątrz
- delante (de) – przed
- detrás (de) – za
2. Meble i Wyposażenie
Salon:
- el sofá – sofa
- el sillón – fotel
- el televisor – telewizor
- la mesa de centro – stolik kawowy
Sypialnia:
- la cama – łóżko
- el armario – szafa
- las sábanas – pościel
Kuchnia:
- el frigorífico – lodówka
- la mesa – stół
- la silla – krzesło
Łazienka:
- el ducha – prysznic
- el lavabo – umywalka
- el inodoro – sedes
3. Codzienna Rutyna
Czasowniki (rutina):
- despertarse – budzić się
- levantarse – wstawać
- desayunar – jeść śniadanie
- trabajar – pracować
- estudiar – uczyć się
- cenar – jeść kolację
- acostarse – kłaść się spać
Inne czynności:
- ducharse – brać prysznic
- cepillarse los dientes – myć zęby
- vestirse – ubierać się
- desvestirse – rozbierać się
4. Pory Dnia
- el amanecer – wschód słońca
- el mañana – ranek
- el mediodía – południe
- el tarde – popołudnie
- el atardecer – zachód słońca
- el noche – noc
5. Ciało
- la cabeza – głowa
- la cara – twarz
- el brazo – ramię
- la mano – dłoń
- el ojo – oko
- la boca – usta
- el pie – stopa
6. Gramatyka
Gerundio:
- Dla czasowników -ar: dodajemy -ando (np. hablar → hablando)
- Dla czasowników -er/-ir: dodajemy -iendo (np. comer → comiendo)
- Wyjątki: leer → leyendo, ir → yendo
Używamy formy gerundio, gdy mówimy o czynnościach, które trwają lub odbywają się równocześnie z inną czynnością. Możemy go również stosować, aby opisać procesy zachodzące w danym momencie.
Pretérito Perfecto:
- Konstrukcja: haber (he, has, ha, hemos, habéis, han) + participio pasado
- Dla -ar: końcówka -ado (np. hablar → hablado)
- Dla -er/-ir: końcówka -ido (np. comer → comido)
- Przykłady:
- He comido – Zjadłem/Zjadłam
- Has estudiado – Uczyłeś/Uczyłaś się
- Nieregularne participios:
- abrir → abierto
- hacer → hecho
- decir → dicho
Używamy pretérito perfecto, aby opisać czynności, które miały miejsce w niedalekiej przeszłości, doświadczenia życiowe (bez określonego czasu) lub działania, które mają związek z teraźniejszością.
7. Tytuły Pracy / Stanowiska
- el/la abogado/a – adwokat/adwokatka
- el/la enfermero/a – pielęgniarz/pielęgniarka
- el/la profesor/a – nauczyciel/nauczycielka
- el/la ingeniero/a – inżynier/inżynierka
- el/la médico/a – lekarz/lekarka
8. Zwierzęta Domowe
El perro (pies):
- el perro – pies
- el bozal – kaganiec
- el cachorro – szczeniak
- el collar – obroża
- la correa – smycz
El gato (kot):
- el gato – kot
- el gatito – kociak
- maullar – miauczeć
- los bigotes – wąsy
- la cola – ogon
- el rascador – drapak
9. Dialogi – Kluczowe Zwroty
(Opis rutyny dnia = description of your daily routine)
A) Powitania i Przedstawianie Się
- ¡Hola! Me llamo [imię]. – Cześć! Nazywam się [imię].
- ¿Cómo te llamas? – Jak się nazywasz?
- Mucho gusto. – Miło mi cię poznać.
- Encantado/Encantada. – Bardzo mi miło (przyjemność poznania).
B) Pochodzenie i Miejsce Zamieszkania
- ¿De dónde eres? – Skąd jesteś?
- Soy de [miasto/kraj]. – Jestem z [miasto/kraj].
- Vivo en [miejsce]. – Mieszkam w [miejsce].
- ¿Te gusta [miejsce]? – Czy podoba ci się [miejsce]?
C) Rutyna Dnia
- ¿Cómo es tu día? – Jak wygląda twój dzień?
- Me despierto a las [godzina]. – Budzę się o [godzina].
- Desayuno a las [godzina]. – Jem śniadanie o [godzina].
- Voy a [miejsce] a las [godzina]. – Idę do [miejsce] o [godzina].
- Trabajo/Estudio por la mañana/por la tarde. – Pracuję/uczę się rano/popołudniu.
- Ceno a las [godzina]. – Jem kolację o [godzina].
- Me acuesto a las [godzina]. – Kładę się spać o [godzina].
D) Rozmowy o Zawodzie
- ¿Qué haces? – Co robisz?
- ¿Estudias o trabajas? – Czy studiujesz czy pracujesz?
- Estudio [przedmiot] y trabajo en [miejsce]. – Studiuję [przedmiot] i pracuję w [miejsce].
- Me gusta mi trabajo/estudio. – Lubię moją pracę/naukę.
E) Opis Miasta/Miejsc
- ¿Cómo es [miasto]? – Jakie jest [miasto]?
- [Miasto] es muy bonito/agradable. – [Miasto] jest bardzo ładne/miłe.
- Hay un parque, un museo, un teatro y una plaza animada. – Jest tam park, muzeum, teatr i tętniący życiem rynek.
- ¿Hay un río? – Czy jest tam rzeka?
- Sí, hay un río que se llama [nazwa]. – Tak, jest tam rzeka, która nazywa się [nazwa].
F) Rozmowy o Pogodzie
- ¿Qué tiempo hace? – Jaka jest pogoda?
- Hace calor/frío. – Jest ciepło/zimno.
- Está soleado/nublado. – Jest słonecznie/pochmurno.
- ¿Te gusta el verano/el invierno? – Czy lubisz lato/zimę?
G) Zakupy
- ¡Hola! ¿Tiene una [przedmiot]? – Dzień dobry! Czy ma Pan/Pani [przedmiot]?
- ¿Qué talla? – Jaki rozmiar?
- ¿Puedo probarla? – Czy mogę to przymierzyć?
- Gracias. – Dziękuję.
H) W Restauracji
- ¡Camarero! – Kelner!
- ¿Qué hay de primero? – Co jest na pierwsze danie?
- ¿Y de segundo? – A co jest na drugie danie?
- Para mí, [danę], por favor. – Dla mnie [danę], proszę.
- ¿Y para beber? – A do picia?
- Agua sin gas, por favor. – Woda niegazowana, proszę.
I) Rozmowy o Świętach
- ¿Vais a la iglesia en Navidad? – Czy chodzicie do kościoła na Boże Narodzenie?
- Sí, vamos a la iglesia. – Tak, chodzimy do kościoła.
- ¿Coméis pescado en Navidad? – Czy jecie ryby na Boże Narodzenie?
- Sí, comemos pescado. – Tak, jemy ryby.
J) Rozmowy o Rodzinie
- ¿Tienes hermanos? – Masz rodzeństwo?
- Sí, tengo un hermano/una hermana. – Tak, mam brata/siostrę.
- ¿Con quién vives? – Z kim mieszkasz?
- Vivo solo/vivo con mi madre. – Mieszkam sam/mieszkam z moją mamą.
K) Rozmowy o Wakacjach
- ¿Qué vas a hacer en verano? – Co zamierzasz robić latem?
- Voy a ir a la playa/las montañas. – Pojadę na plażę/w góry.
- Me gusta nadar/pasear. – Lubię pływać/chodzić na spacery.
- ¿Por qué te quedas en casa? – Dlaczego zostajesz w domu?
- Por la pandemia. – Z powodu pandemii.
L) Inne Przydatne Zwroty
- ¡Hola! – Cześć!
- Adiós – Do widzenia
- Gracias – Dziękuję
- De nada – Nie ma za co
11. Godziny i Liczby
Godziny
W języku hiszpańskim używa się głównie systemu 12-godzinnego. Aby określić porę dnia, dodaje się:
- de la mañana (rano) - dla godzin od 1:00 do 12:00
- de la tarde (po południu) - dla godzin od 13:00 do 20:00
- de la noche (wieczorem/w nocy) - dla godzin od 21:00 do 24:00
- Es la una – Jest godzina pierwsza (1:00/13:00)
- Son las dos – Jest godzina druga (2:00/14:00)
- Son las tres – Jest godzina trzecia (3:00/15:00)
- Son las ocho de la tarde – Jest godzina dwudziesta (20:00)
- Son las diez de la noche – Jest godzina dwudziesta druga (22:00)
- Son las seis y media de la tarde – Jest wpół do siódmej wieczorem (18:30)
- Son las tres y cuarto de la tarde – Jest kwadrans po trzeciej po południu (15:15)
- Son las cuatro menos cuarto de la tarde – Jest za kwadrans czwarta po południu (15:45)
Liczby (dziesiątki do 100) oraz zasady wymawiania
- 10 – diez
- 20 – veinte
- 30 – treinta
- 40 – cuarenta
- 50 – cincuenta
- 60 – sesenta
- 70 – setenta
- 80 – ochenta
- 90 – noventa
- 100 – cien
W hiszpańskim liczby od 21 do 29 wymawia się łącząc słowo veinti z daną liczbą, np.:
22 – veintidós, 24 – veinticuatro, 27 – veintisiete itd.
Liczby od 31 do 99 tworzy się, łącząc nazwę dziesiątek z jednościami, oddzielając je spójnikiem y. Przykłady:
31 – treinta y uno, 42 – cuarenta y dos, 57 – cincuenta y siete itd.